Vandaag gaan we naar het stadje Clausthal-Zellerfeld in het Naturpark Harz. De bedoeling is om de komende dagen in dit gebied even terug te gaan naar de plek waar we in juli 1989 waren. De zondag dat wij er waren ging namelijk de grens naar Oost Duitsland tijdelijk open. We herinneren ons dat er nog gewacht moest worden op het asfalteren van de weg. Er kwam toen een oost-duits jongetje op een roestige bromfiets ons vragen waar de winkels waren. Even later zagen we hem voor de etalages staan, de winkels waren dicht. Best wel een aandoenlijk moment.

Zelf zijn we ook even kort de grens over gegaan, maar het voelde niet goed om hier als toerist rond te kijken. Dus weer snel terug naar de westkant.

 

Onderweg naar de Harz bezoeken we de voormalige grensovergang Marienborn. In 1970 reisde ik als tiener met school naar Berlijn en dan kom je eerst langs deze grensovergang tussen West en Oost Duitsland en later nog een keer de grens om West Berlijn in te kunnen. De bus, de passagiers en de bagage werden uitgebreid en langdurig gecontroleerd. Ook de onderkant van de bus werd geïnspecteerd met een spiegel. Iedereen moest de bus uit en met je paspoort naast je gezicht weer één voor één instappen. Ook was je verplicht om een minimum bedrag aan Westmarken om te wisselen voor Oostmarken. Later terugwisselen was uiteraard niet aan de orde. Het hele ritueel duurde 2,5 uur. En op de terugreis het hele circus nog een keer.

 

De wachttorens met gewapende soldaten, de schijnwerpers en de barse behandeling maakte een grimmige indruk op ons. Laat staan wat je ervaart als je probeert te ontsnappen aan het DDR regime. De herinneringen aan deze studiereis, waarbij we ook via Checkpoint Charlie naar Oost Berlijn zijn geweest, zijn nog levendig. Ik ben mijn docent Duits van toen nog steeds dankbaar dat hij dit georganiseerd heeft zodat wij dit hebben kunnen meemaken.

 

Nu terug na 23 jaar valt extra op hoe efficiënt en grondig alles georganiseerd was. Je moet kennelijk nogal wat uit de kast trekken om te zorgen dat je inwoners het land niet verlaten.